Wojskowe Centrum Normalizacji, Jakości i Kodyfikacji (WCNJiK)

Wojskowe Centrum Normalizacji, Jakości i Kodyfikacji (WCNJiK) to wyspecjalizowana jednostka organizacyjna podległa Szefowi Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych RP, pełniąca kluczową rolę w zakresie wdrażania, utrzymywania i rozwijania systemów normalizacji, zapewnienia jakości oraz kodyfikacji wyrobów w sektorze obronnym. Działalność Centrum oparta jest na przepisach krajowych, aktach NATO oraz wytycznych Unii Europejskiej w obszarze obronności.

1. Zadania i Kompetencje WCNJiK

WCNJiK realizuje zadania z trzech głównych obszarów:

  • Normalizacja wojskowa (NO):

Opracowywanie, wdrażanie i utrzymywanie Norm Obronnych – narodowych standardów technicznych i organizacyjnych mających na celu ujednolicenie wymagań wobec sprzętu wojskowego i procedur stosowanych przez Siły Zbrojne RP.

  • Zapewnienie jakości (AQAP):

Monitorowanie i koordynacja działań związanych z wdrażaniem oraz przestrzeganiem systemów jakości AQAP, zarówno przez jednostki wojskowe, jak i przez wykonawców (przemysł obronny, firmy cywilne). Centrum ocenia poprawność stosowania tych systemów w procesach projektowania, produkcji i dostaw.

  • Kodyfikacja i system NSN/NCAGE:

WCNJiK odpowiada za nadzorowanie i prowadzenie krajowego systemu kodyfikacyjnego zgodnie z NATO Codification System (NCS). Centrum:

  • nadaje kody NCAGE polskim podmiotom działającym w sektorze obronnym,
  • prowadzi bazę danych NSN (NATO Stock Numbers) dla wyrobów dostarczanych Siłom Zbrojnym RP,
  • kontroluje zgodność danych technicznych i logistycznych z wymogami NATO.

2. Znaczenie WCNJiK dla Przedsiębiorstw z Branży Obronnej

Dla firm ubiegających się o koncesje na obrót specjalny, dostawy dla Sił Zbrojnych RP czy udział w przetargach NATO, współpraca z WCNJiK oraz przestrzeganie wytycznych Centrum jest niezbędna. Kluczowe znaczenie mają tu:

  • Rejestracja i nadanie kodu NCAGE:

Każdy podmiot, który chce funkcjonować w systemie kodyfikacyjnym NATO (np. jako dostawca MON), musi uzyskać od WCNJiK unikalny kod NCAGE. Bez niego nie można zgłosić wyrobu do bazy NSN ani uczestniczyć w wielu procedurach zamówień publicznych w sektorze obronnym.

  • Zgłoszenia do systemu NSN:

Produkty przeznaczone dla wojska muszą posiadać numer katalogowy NSN. WCNJiK przyjmuje zgłoszenia, weryfikuje dane techniczne oraz wprowadza zatwierdzone wyroby do systemu NCS, zapewniając ich jednoznaczną identyfikację w systemach logistycznych NATO.

  • Weryfikacja systemów jakości AQAP:

W ramach umów na dostawy dla wojska, WCNJiK może przeprowadzać audyty zgodności systemu jakości wykonawcy z wymaganiami norm AQAP 2110, 2210 lub 2310. Niezgodności mogą skutkować odmową przyjęcia dostaw lub koniecznością wdrożenia działań naprawczych.

3. Działania Standaryzacyjne i Międzynarodowe

  • Reprezentowanie Polski w NATO:

WCNJiK uczestniczy w pracach gremiów międzynarodowych NATO odpowiedzialnych za rozwój systemów normalizacji i kodyfikacji, takich jak Grupa AC/135 (NATO Group of National Directors on Codification).

  • Współpraca z przemysłem:

Centrum aktywnie współpracuje z przedstawicielami przemysłu obronnego oraz instytucjami naukowo-badawczymi, konsultując projekty Norm Obronnych, pomagając w interpretacji wymagań AQAP i wspierając wdrażanie systemów jakości w nowych podmiotach.

  • Udział w projektach modernizacyjnych Sił Zbrojnych:
  • WCNJiK bierze udział w projektach pozyskania nowego sprzętu wojskowego i technologii, wspierając procesy kwalifikacji dostawców i wyrobów w zakresie spełniania norm jakościowych oraz kodyfikacyjnych.

4. Współpraca z Centrum Certyfikacji Jakości (CCJ)

WCNJiK ściśle współpracuje z Centrum Certyfikacji Jakości (CCJ), które zajmuje się certyfikacją systemów zarządzania jakością AQAP. WCNJiK:

  • może weryfikować dokumentację audytową firm certyfikowanych,
  • opiniuje zgodność systemów z wymaganiami dla konkretnych kontraktów wojskowych,
  • współtworzy wytyczne dotyczące dokumentacji i metodologii oceny jakości w zamówieniach obronnych.

5. Korzyści ze współpracy z WCNJiK

  • Dostęp do systemów NATO (NCS): Możliwość rejestracji wyrobów w bazie NSN, co otwiera drogę do udziału w międzynarodowych przetargach i ułatwia eksport.
  • Ułatwienia przy przetargach MON i NATO: Posiadanie NCAGE oraz NSN, zgodność z NO i AQAP – to warunki niezbędne do udziału w zamówieniach wojskowych.
  • Profesjonalne wsparcie normalizacyjne: Dostęp do aktualnych norm, wzorów dokumentacji i konsultacji eksperckich w zakresie wdrażania systemów jakości i procedur zgodnych z wymaganiami resortu obrony.
  • Wiarygodność i prestiż: Współpraca z WCNJiK to potwierdzenie spełniania najwyższych standardów w zakresie jakości, bezpieczeństwa i zgodności z regulacjami obronnymi.